Ocena ex-ante instrumentów finansowych w perspektywie finansowej 2014 - 2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego - Lubuskie 2020

Efektem badania były odpowiedzi w formie wniosków i rekomendacji na poniższe pytania badawcze:

• Jakie podmioty są zainteresowane wsparciem w formie zwrotnej wśród podmiotów, co do których uważa się, że instrumenty wsparcia w formie zwrotnej mogłyby stanowić najbardziej efektywną formę wsparcia, w tym wśród grupy podmiotów, co do których dotychczasowa forma wsparcia oparta była o logikę grantową?
• Jakie są koszty oraz uciążliwości ponoszone przez odbiorcę ostatecznego w związku z aplikowaniem o środki UE, których zminimalizowanie mogłoby się przyczynić do zwiększenia zainteresowania instrumentami finansowymi RPO? (wraz ze wskazaniem działań jakie należałoby podjąć w celu usunięcia tych barier)
• Jakie warunki dla instrumentów finansowych stanowiłyby bodziec do efektywnego realizowania celów poszczególnych priorytetów RPO?
• Jak powinien wyglądać spójny, przejrzysty i przekonujący system komunikowania zainteresowanym podmiotom korzyści z pozyskania dofinansowania w formie instrumentów finansowych?
• Jakie należy wdrożyć standardy informacyjne dla podmiotów na etapie ubiegania się o dofinansowanie, aby usprawnić proces oceny i przyznawania wsparcia?
• Jakie należy wdrożyć zasady identyfikowania i mitygacji ryzyk w celu eliminowania projektów stwarzających zagrożenie dla odzyskania udzielonego wsparcia w ramach instrumentów zwrotnych?
• Jakie powinny zostać wdrożone instrumenty kontroli na etapie realizacji projektów w celu zapobiegania nieprawidłowościom w obszarze instrumentów finansowych?
• Jaki zakres przygotowania w obszarze instrumentów finansowych powinien zostać zapewniony w ramach działań szkoleniowych/warsztatowych przeznaczonych dla oceniających dokumentację aplikacyjną?
• Jaki powinien być zakres wykorzystania narzędzi informatycznych wspomagających podmioty ubiegające się o wsparcie, tak aby zwiększyć efektywność procedury pozyskiwania dofinansowania (np. innowacyjne sposoby instruowania o zasadach udzielania wsparcia na etapie przygotowywania wniosku, aplikowania o wsparcie itp.)?

Analiza przeprowadzona w ramach badania pozwala na stwierdzenie, iż zastosowanie IF w powyższych priorytetach inwestycyjnych RPO-L2020 ma doprowadzić do ożywienia przedsiębiorczości regionu – rozwoju istniejących przedsiębiorstw sektora MŚP, szczególnie stawia się na realizowanie przez nich innowacyjnych projektów jak i związanych z efektywnością energetyczną, kogeneracją i OZE. IF mają również pobudzić lokalny rynek w postaci zmniejszenia bezrobocia i powstawania większej liczby przedsiębiorstw z sektora MŚP. W badaniu przeanalizowano również zasadność stosowania IF w PI 1b i 9v RPO-L2020 w celu umożliwienia skorzystania z instrumentów zwrotnych na działania badawczo-rozwojowe i podmiotom ekonomii społecznej, które prowadzą działalność gospodarczą.

W niniejszym badaniu została oszacowana wartość luki finansowej w zakresie popytu na finansowanie zewnętrzne dla grup beneficjentów końcowych wskazanych w specyfikacji badania. Określono też rodzaje niesprawności rynku determinujących ograniczenia w dostępie do finansowania dla danej kategorii beneficjenta końcowego lub projektu.

Do wyników niniejszego badania posłużyła analiza dokumentów zastanych, a także wnioski z badań terenowych przeprowadzonych na potrzeby ewaluacji – indywidualnych wywiadów z beneficjentami końcowymi IF w ramach Działania 2.5 Rozwój regionalnych i lokalnych instytucji otoczenia biznesu  Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 i partnerami społeczno-gospodarczymi, wywiadów fokusowych z przedstawicielami instytucji zarządzającej i pośredniczącej, przedstawicielami pośredników finansowych realizujących Działanie 2.5 LRPO 2007-2013, przedstawicielami reprezentującymi ośrodki naukowe z regionu jak również PES, sektorem bankowym. Wykorzystano również wyniki badania CATI przedsiębiorców MŚP, JST oraz jednostek organizacyjnych JST z województwa lubuskiego oraz badania CAWI zrealizowanego wśród osób fizycznych planujących założenie działalności gospodarczej.